Status rolnika indywidualnego umożliwia czerpanie realnych korzyści – m.in. możliwość zakupu nieruchomości rolnych, otrzymywania dopłat, czy ulg. Kusząca jest także wizja pracy na własny rachunek, życie bliżej natury i posiadanie własnego kawałka ziemi. I choć nie każdy „z dziada pradziada” wychował się na wsi, coraz więcej osób zastanawia się dziś, jak stać się rolnikiem. Sprawdźmy więc, jak krok po kroku zdobyć uprawnienia rolnicze, by móc legalnie spełniać się w tym obszarze.
Kim według prawa jest rolnik?
Na początku warto odpowiedzieć na pytanie, kiedy jest się rolnikiem – jak to wygląda w świetle przepisów prawa. Zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, aby uzyskać taki status, należy spełnić konkretne warunki. Taka osoba powinna być właścicielem lub dzierżawcą gruntów rolnych, których łączna powierzchnia nie przekracza 300 hektarów. Konieczne jest także posiadanie odpowiednich kwalifikacji rolniczych, a ponadto – zamieszkiwanie przez minimum 5 lat na terenie gminy, gdzie położone jest gospodarstwo. Ważne jest również, by przez ten czas faktycznie i samodzielnie prowadzić działalność rolniczą.
Jak zostać rolnikiem?
Zanim przejdziemy do omawiania tego, jak stać się rolnikiem, trzeba wyjaśnić, co daje status rolnika indywidualnego i dlaczego tak wiele osób decyduje się dziś na wejście w sektor rolny – nawet bez rodzinnych tradycji w tym zakresie.
Spełniając wymogi formalne w tym obszarze, zyskuje się możliwości, które mogą pomóc prowadzić gospodarstwo w sposób stabilny i bardziej opłacalny. Rolnik indywidualny to osoba, która ma prawo:
- prowadzić gospodarstwo rolne i organizować produkcję rolną, hodowlę oraz uprawy,
- nabywać grunty rolne powyżej 1 ha bez zgody Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa,
- korzystać z dopłat krajowych i unijnych, ulg podatkowych oraz programów wsparcia dla rolników ekologicznych i przetwórców produktów lokalnych,
- uzyskać kredyt na preferencyjnych zasadach np. na zakup ziemi, maszyn lub budynków gospodarczych,
- odprowadzać składki ubezpieczeniowe do KRUS zamiast ZUS,
- prowadzić sprzedaż przetworzonych produktów z własnego gospodarstwa (sery, wędliny, dżemy) bez konieczności rejestracji pełnej działalności gospodarczej,
- uzyskiwać pomoc w przypadku klęsk żywiołowych – np. suszy, gradobicia czy powodzi – w formie odszkodowań i dopłat.
Istnieje kilka sposobów na to, jak zdobyć uprawnienia rolnicze. Wśród nich możemy wymienić:
- ukończenie szkoły o profilu rolniczym – może to być szkoła zawodowa, technikum rolnicze, studia, np. ogrodnictwo, zootechnika, agrobiznes, leśnictwo czy weterynaria,
- posiadanie tytułu zawodowego (np. rolnika, technika rolnika czy operatora maszyn rolniczych) lub kwalifikacyjnego, a także tytułu mistrza w zawodzie powiązanym z produkcją rolną i minimum 3-letnie doświadczenie w branży,
- dyplom studiów na innym kierunku uzupełniony studiami podyplomowymi z zakresu rolnictwa lub co najmniej 3-letnim stażem pracy w gospodarstwie rolnym,
- zdobycie wykształcenia średniego lub branżowego niezwiązanego z rolnictwem – uzupełnione o minimum 3 lata praktyki rolniczej lub wykształcenia podstawowego, gimnazjalnego lub zasadniczego zawodowego w kierunku innym niż rolniczy – i minimum 5-letni staż pracy w rolnictwie.
Przy czym należy doprecyzować, co jest zaliczane do stażu pracy w rolnictwie. Za taki okres uznaje się czas, podczas którego dana osoba:
- była objęta ubezpieczeniem społecznym rolników, albo
- prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni co najmniej 1 hektara, będącym jej własnością, użytkowaniem wieczystym, samoistnym posiadaniem lub dzierżawą, albo
- była zatrudniona na umowę o pracę lub spółdzielczą umowę o pracę w gospodarstwie rolnym, wykonując obowiązki związane z działalnością rolniczą, lub
- pracowała w rolnictwie jako członek spółdzielni produkcji rolnej, lub
- odbyła staż, o którym mówi art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w trakcie którego wykonywała zadania związane z prowadzeniem działalności rolniczej.
Uprawnienia rolnicze – jak uzyskać?
Sposobem na to, jak szybko zdobyć kwalifikacje rolnicze jest też Kwalifikacyjny Kurs Zawodowy ROL.04. Szkolenie realizowane jest zdalnie przez Niepubliczną Branżową Szkołę I Stopnia „Ramus”. Rekrutacja do szkoły odbywa się zdalnie bez egzaminów wstępnych – decyduje kolejność zgłoszeń, dlatego nie należy zwlekać z zapisami. Aplikować mogą również osoby z wykształceniem podstawowym niezależnie od miejsca zamieszkania.
Program szkolenia obejmuje zarówno zajęcia teoretyczne, jak i praktyczne przygotowanie do pracy w gospodarstwie rolnym. Doświadczeni prowadzący, którzy sami aktywnie działają w branży rolniczej, nie tylko dzielą się wiedzą z zakresu podstaw agrotechniki, zootechniki czy ekonomiki rolnictwa, ale również przekazują aktualne informacje o trendach i innowacjach w rolnictwie.
Kursanci, korzystając z zamieszczonych na platformie e-learningowych materiałów, czy też uczestnicząc w wykładach lub je odtwarzając, mają dostęp do wiedzy z zakresu m.in. nowoczesnych metod upraw, zarządzania produkcją, czy wykorzystania maszyn oraz technologii, które pozwalają zwiększyć efektywność i opłacalność pracy na roli.
Możliwość uczestnictwa w kursie to nie tylko sposób na zdobycie kwalifikacji rolniczych, ale także cenne przygotowanie do prowadzenia własnego gospodarstwa w warunkach dzisiejszego rynku. Dzięki umiejętności wdrażania nowych rozwiązań, korzystania z programów wsparcia czy skutecznego planowania produkcji można rozwinąć swój biznes.
Jak zostać rolnikiem bez wykształcenia rolniczego?
Zdobycie wykształcenia kierunkowego w tradycyjnym systemie szkolnym jest czasochłonne. Kurs kwalifikacyjny to szansa dla wszystkich, którzy szukają szybkiego sposobu na to, jak zostać rolnikiem od zera. Nauka trwa osiem miesięcy i zakończona jest egzaminem, po którym uzyskuje się kwalifikacje rolnicze, które są jednym z wymogów, jakie należy spełnić, chcąc zostać rolnikiem indywidualnym. Poza posiadaniem uprawnień trzeba też być właścicielem lub dzierżawcą gruntów rolnych (do 300 ha), zamieszkiwać nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat w tej samej gminie, w której znajduje się gospodarstwo, oraz samodzielnie, aktywnie je prowadzić.
Można też zastanawiać się nad tym, jak zostać rolnikiem po rodzicach i czy w tym przypadku również potrzebne jest odpowiednie wykształcenie – osoby, które dziedziczą ziemię rolną, mogą nią zarządzać, korzystając z pomocy specjalistów, jednak same automatycznie nie dziedziczą tytułu rolnika. Żeby zostać rolnikiem indywidualnym i mieć dostęp do przysługujących z tego tytułu przywilejów, muszą zdobyć odpowiednie wykształcenie, uprawnienia lub doświadczenia oraz zaangażować się w codzienną działalność rolniczą.
Jak krok po kroku zdobyć status rolnika indywidualnego?
Jeśli interesuje Cię, jak zostać rolnikiem bez szkoły i poświęcania wielu lat na zdobywanie kierunkowego wykształcenia, możesz skorzystać z alternatywnych sposobów. Pierwszym krokiem do uzyskania statusu rolnika indywidualnego może być omawiany wcześniej kurs kwalifikacyjny. Co ważne, wygodna forma szkolenia online umożliwia naukę bez konieczności rezygnacji z obecnych obowiązków — np. pracy zawodowej czy pomocy przy rodzinnym gospodarstwie.
Kolejnym ważnym punktem na drodze do uzyskania statusu rolnika indywidualnego jest potwierdzenie posiadania lub dzierżawienia gruntów rolnych i zamieszkania od co najmniej pięciu lat w gminie, w której znajduje się posiadane gospodarstwo. Trzeba także faktycznie je prowadzić.
Należy także dopełnić wszelkich obowiązków prawnych i zająć się zgłoszeniem posiadania ziemi w gminie, dopilnowaniem kwestii podatkowych, które mogą dotyczyć m.in. podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości.
Następną sprawą jest rejestracja w KRUS. Jeśli chce się korzystać z dopłat do gruntów, należy także zarejestrować się w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Rejestrując działalność rolniczą, trzeba także w przypadku prowadzenia produkcji zwierzęcej dokonać zgłoszenia do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii, a przy zamiarze prowadzenia sprzedaży żywności m.in. serów, dżemów, miodów – zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
